โครงการจัดการดินและปุ๋ย: โครงการส่งเสริมการทำปุ๋ยพืชสด จังหวัดขอนแก่น
นงนุช โสรัตน์
ทรัพยากรดินในภาคตะวันออกเฉียงเหนือโดยส่วนใหญ่มีความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติต่ำถึงต่ำมาก โครงการปุ๋ยพืชสดจึงเป็นการพัฒนาดินเพื่อใช้งานด้านการผลิตทางการเกษตร การศึกษานี้เลือกพื้นที่อำเภอน้ำพองและอำเภอพระยืน จังหวัดขอนแก่น ซึ่งอยู่ในความดูแลของสำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 และมีการส่งเสริมการทำปุ๋ยพืชสดมาตั้งแต่ พ.ศ.2538 จากการศึกษาพบว่าพืชปุ๋ยสดที่เหมาะสมและเป็นที่นิยมได้แก่ ถั่วพร้า โสนอัฟริกัน และปอเทือง และพบว่าการดำเนินงานจะบรรลุวัตถุประสงค์ของโครงการได้นั้น เกษตรกรสามารถเห็นความแตกต่างจากกการที่สภาพดินมีความร่วนซุยมากขึ้น สีดินเปลี่ยนไปดูดำขึ้น และผลผลิตต่อไร่ของพืชหลักดีขึ้น นอกจากนี้พบว่าจุดแข็งของโครงการคือ ต้นทุนการปลูกต่ำ การปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่เป็นที่พอใจ เป็นต้น จุดอ่อนได้แก่ ปัญหาการปลูกเพื่อเก็บเมล็ดพันธุ์ โอกาสได้แก่ มีหมอดินช่วยงานร่วมกับผู้ปกครองท้องที่ เกษตรกรที่มีที่ดินของตนเองและประกอบการเกษตรเองให้การตอบรับการเข้าร่วมโครงการสูง และการผลิตเมล็ดพันธุ์ให้ผลตอบแทนสุทธิที่น่าสนใจ อุปสรรคได้แก่ ปัญหาด้านแหล่งผลิตเมล็ดพันธุ์ เกษตรกรมีความคาดหวังในผลประโยชน์อื่นที่ไม่เกี่ยวข้องกับโครงการ เช่น ถนน อ่างเก็บน้ำ เป็นต้น จากการศึกษามีข้อเสนอแนะว่า ควรมีการอบรมเจ้าหน้าที่และผู้เกี่ยวข้องให้สามารถตอบข้อสงสัยของเกษตรกรได้ ควรขยายการส่งเสริมโครงการโดยให้เกษตรกรเป็นผู้ร่วมขยายผล และควรมีการดำเนินงานวิจัยทางเศรษฐศาสตร์ถึงผลประโยชน์สุทธิจากการใช้ปุ๋ยพืชสดเพื่อทดแทนการใช้ปุ๋ยเคมีในการปลูกพืชหลัก
คำสำคัญ: -
จำนวนผู้เข้าชมบทคัดย่อ 3587 ครั้ง
จำนวนดาวน์โหลดเรื่องเต็ม 2935 ครั้ง
|
